Architektura świątyń - starożytny egipt

SZTUKA MYKEŃSKA

Temat: Malarstwo i wyroby ze złota

1. Malarstwo
Przykłady malarstwa mykeńskiego to przykłady malarstwa ściennego, stylistycznie podanego wpływom malarstwa minojskiego. Kontakt obu kultur jest tu jaskrawo widoczny także w tematyce fresków, która oscyluje wokół życia dworskiego, uroczystości religijnych i scen rodzajowych.
Zabytki malarstwa ściennego pochodzą głównie z okresu rozkwitu architektury mykeńskiej tj. po 1400 r. p.n.e., a więc pałaców i rezydencji: Mykeny, Tiryns, Pylos, Teby.
W odróżnieniu od artystów kreteńskich Achajowie pokrywali całą niemalże wewnętrzną przestrzeń freskami, ściany, sufit, belki stropowe, podłogę.

- Dama z Myken / Księżniczka

Dama/Księżniczka z Myken

Fresk odkryty w jednym z domów na cytadeli w Mykenach przedstawia en face na błękitnym tle postać kobiecą. Zwracają uwagę ruchy i gesty postaci w jakich artysta przedstawił postać. Są one delikatne i niezwykle sugestywne, jakby w momencie zdejmowania biżuterii. Białą cerę okalają pukle i zwoje czarnych włosów poprzetykane wstążkami. Uwolnione kosmyki spływają wolno obrysowując ramiona kobiety. Dama ubrana jest w charakterystyczny gorset, ale tu rzecz niezwykła, piersi przesłonięte są delikatną, przeźroczystą, złotą tkaniną przez, którą zarysowują się krągłe kształty. Sutki zaznaczone zostały czerwonym punktem w  białym kółku.

- Procesja tebańska 

Procesja tebańska - rekonstrukcja

Fresk pochodzi z pałacu w cytadeli tebańskiej i miał 14 metrów długości. Na kompozycje składało się czternaście postaci kobiecych, z których jedynie dwie są zwrócone w przeciwnym kierunku. Kobiety ubrane są w długie spódnice,  gorsety odsłaniające biust, wszystkie idą boso. Na głowach noszą finezyjne fryzury poprzeplatane wstążkami. Profile twarzy ze skośnymi oczami malowane są delikatną czerwoną kreską, podobnie jak detale anatomiczne uszy, usta, piersi, ręce i stopy. Monotonna rytmika kompozycji została zróżnicowana poprzez przemienność barwy gorsetów, gestów postaci, oraz zróżnicowanie noszonych darów.

- Kobieta niosąca szkatułkę Tiryns

Kobieta niosąca szkatułkę Tiryns - fragment 

Kobieta niosąca szkatułkę Tiryns - rekonstrukcja

Freski kultury mykeńskiej pełne są zapożyczeń ale przyglądając się im uważnie, zauważamy  takie cechy jak

- operowanie jaskrawą plamą barwną,  niebieski (jasny i ciemny), czerwień, pomarańcz, żółcień, różowy,

   brąz, biel i czerń, zieleń jest kolorem niezwykle rzadkim,

- charakterystyczny kontur zamykający kształty cielesne delikatny we wczesnym okresie i kontur gruby w

   późniejszym po XIII w. p.n.e

- postacie są malowane płasko bez światłocienia budującego bryłę,

- postacie umieszczane są na "abstrakcyjnej" płaszczyźnie gładkiej  plamy barwnej, najczęściej błękitu,

- rozmiar postaci uzależniony jest od hierarchii boskiej i ludzkiej, konwencja barwy ciała (u mężczyzny
  barwa ciemna, u kobiety barwa jasna, biała),
- kompozycja jest podzielona głównie na poziome lub pionowe pasy,
- często stosowany jest układ rytmiczny kompozycji z powtarzaniem motywów,
- stosowanie perspektywy kulisowej i odrzutowanej,

- stosowanie ornamentu jako środka kompozycji plastycznej.

Dwie damy wyruszają na polowanie rydwanem, fragment fresku ze sceną polowania Tiryns  

Fragment fresku z Tirynsu ukazujący dwie damy wyruszające na polowanie rydwanem to klasyczny przykład w ujęciu malarstwa mykeńskiego, kompozycji pasowej i użycia perspektywy kulisowej. Drzewa oliwne są usytuowane za rydwanem.

Scena polowania - Tiryns

Kolejny fragment sceny polowania z cytadeli Tiryns przedstawiający psy w zajadłym pościgu za dzikiem, którego myśliwy przebija oszczepem. Scena ukazana w perspektywie odrzutowanej. Mimo, że zwierzęta przebiegają przez rytmy falujących kształtów imitujących roślinność całość kompozycji ma za tło gładką plamę błękitu.
Podobnie zakomponowane są fragmenty scen bitwy

Lirnik, fresk z megaronu w Pylos

Lirnik Jest przykładem niezwykłej dekoracyjności malarstwa mykeńskiego. Fresk ten zdobił ścianę megaronu w Pylos. Skała, na której siedzi lirnik składa się z plątaniny czerwonych i niebieskich pasów. Jego brązowe, ciemne ciało skontrastowane z jasną szatą i instrumentem mocno odbiją od intensywnego czerwonego tła. W pobliżu śpiewaka ukazano odlatującego ptaka. Plama czerwonego tła u góry zamknięta jest falującą linią. Ten powtórzony kontur ma imitować skaliste otoczenie.

2. Złotnictwo

Na półwyspie peloponeskim, jak w całym ówczesnym rejonie morza śródziemnego, rozwijały się trzy dziedziny złotnictwa; biżuteria, zastawa stołowa, oraz broń ozdobna. Jednak Achajowie stworzyli wyjątkowe dzieła innego przeznaczenia. Do celów ceremoniału pochówkowego wykonywali złote maski, które nakładali  na twarze swoich zmarłych władców.

tzw. maska Agamemnona

Złote maski są właśnie najbardziej oryginalnym przykładem sztuki mykeńskiej spośród zachowanych zabytków. wykonane techniką repustowania noszą indywidualny charakter odpowiadający prawdopodobnie, charakterowi twarzy władcy, któremu maska służyć.