Architektura świątyń - starożytny egipt

SZTUKA MINOJSKA

Temat:  Minojska Architektura pałacowa

Między III a II tysiącleciem na wyspie Krecie rozwijano budowle siedzib ludzkich w typie: pałacowym

jak w Knossos, oraz założeń miejskich na wybrzeżu takich jak Malia.

Założenie - plan urbanistyczny.

Miasta zakładano na zboczach łagodnych wzniesień z ulicami wytyczanymi zgodnie ze spadkiem terenu, co ułatwiało odprowadzanie dużych ilości wody opadowej. Osady miejskie na Krecie trwały setki lat i były nieustannie przebudowywane, Jedną z przyczyn jest wysoka aktywność sejsmiczna wyspy. Centrum miasta stanowił placyk z budynkami administracyjnymi i rozchodzące się od niego ulice a granice miasta wyznaczał cmentarz zakładany na skraju terenu zamieszkanego.
Przykładem w pełni odkopanego i najlepiej zbadanego miasta jest Gournia leżąca we wschodniej części wyspy, najwęższym miejscu Krety. Położenie dawało mieszkańcom swobodny dostęp do morza Kreteńskiego i Libijskiego a więc kontaktu z Afryką.

       Plan miasta Gournia, nazwa pochodzi od nazwy pustych naczyń ceramicznych umieszczanych przed domami
       mieszkalnymi

          

Plan domu AC wraz z ceramiką odkrytą wewnątrz

Plan domu FC wraz z  reliktami ceramiki.
Na rys obok przykład A: to ceramika w stylu Kerames.

      
Elementy obronne.
Mimo otwartego układu urbanistycznego osady kreteńskie nie były pozbawione elementów obronnych, zachowały się fragmenty umocnień w formie kamiennego muru , oraz w pasie zewnętrznych zabudowań stosowano zwarty układ przylegających do siebie budynków bez drzwi i okien na parterze i piwnicach.

    Na powyższym zdjęciu widać zwartą zabudowę pierzei zewnętrznej pałacu w Knossos

Pałace Minojskie - przykład pałac w Knossos.
Tak, jak w przypadku miasta, pałace zakładano na niewysokich wzniesieniach. Knossos nie było tak gęsto zabudowane jak Gournia. Nasza wiedza o szczegółach zabudowy pałacowej jest ograniczona. Informacje czerpać można z wyników wykopalisk. Archeolodzy odkrywają niemalże zawsze części piwniczne i parterowe budynków. Poniżej widoczny jest plan pałacu w Knossos.

Plan wzbudził zainteresowanie odkrywców i powiązano go z mitem o Minotaurze i labiryncie. Na pierwszy rzut oka sugestia się potwierdza, ale weźmy pod uwagę fakty:

- plan sporządzony na podstawie wykopalisk pokazuje wszystkie fazy przebudów w przeciągu niemalże
  600 lat.
- zachowane części zabudowy obejmują prawie wyłącznie piwnice i przyziemia a pomieszczenia mieszkalne i
  reprezentacyjne niemalże nie istnieją na co wskazują pozostałości okazałych klatek schodowych
  prowadzących na wyższe piętra.

Zabudowa pałacowa była zatem wielokondygnacyjna. Potwierdzają to wykopaliska w innych pałacach

Krety:
- Phaistos,
- Malia,
- Kato Zakro.

Najwcześniejsze pałace kreteńskie pochodzą z  ok. 2000 tyś. p.n.e. i nie mają prototypu, stanowią zatem ewenement w skali ówczesnej architektury. Na rodzimy charakter tego typu architektury składają się elementy:
- typ łazienki,
- świetliki,
- rytm słupów i kolumn,
- Kształt kolumn.

                             

W parterze mieściły się warsztaty rzemieślnicze produkujące naczynia kamienne i ceramiczne, biżuterie, tkaniny i inne dobra luksusowe.

Podział przestrzeni pałacu według funkcji:

1) piwnice, magazyny i pomieszczenia gospodarcze,
2) parter, warsztaty rzemieślnicze, pomieszczenia administracyjne, i pomieszczenia o funkcji sakralnej (o
   znaczeniu tej ostatniej niewiele wiadomo), place i dziedzińce,
3) wyższe kondygnacje, sale o funkcji reprezentacyjnej i pomieszczenia mieszkalne.

Konstrukcja i budowa pałacu
Głębokie i solidne fundamenty wykonywano ze starannie ociosanych kamieni. Trwałość kamiennej ławy zabezpieczała budynek nawet wielokondygnacyjny przed skutkami częstych trzęsień ziemi.
W założeniu pałacu kreteńskiego punktem centralnym jest zawsze dziedziniec lub podwórze wokół którego powstawały liczne pomieszczenia.

Elementami dźwigającymi były ściany i kamienne filary oraz drewniane kolumny, z których zachowały się tylko bazy. To co charakterystyczne w kreteńskiej kolumnie to kształt jej trzonu, który rozszerza się ku górze.
Wyższe piętra wznoszono wykorzystując kamień łamany i drewnianą konstrukcję ramową. Materiał konstrukcyjny wymuszała odpowiednie estetyczne wykończenie ścian gładkim wapiennym tynkiem, co z kolei stworzyło przestrzeń dla dekoracji malarskiej i rozwoju techniki fresku na mokrym tynku.

Pałace kreteńskie są w swojej formie otwarte na otaczającą je przestrzeń. Przez wielokondygnacyjną konstrukcję organicznie wpisują się w pofałdowany krajobraz nadmorskich wybrzeży. Na elewacjach budynków igrały gamy głębokich cieni i półcieni oraz faktury ścian i nasycony kolor dekoracji w mocnym śródziemnomorskim słońcu.